دیپلمه اقتصاد

در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۴۷ در یکی از محله های شهر مشهد بنام خیابان «ضد» به دنیا آمد. با این که او مشهدی است اما اصلیتش به شهر کاخک که یکی از بخش های گناباد در استان خراسان رضوی است، می رسد. او دیپلم خود را در رشته اقتصاد در مشهد گرفت و برای ادامه تحصیل در رشته طراحی صنعتی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تهران آمد. با وجود علاقه به رشته تحصیلی اش، به بازیگری، فیلمنامه نویسی و کارگردانی روی آورد. وی کار اصلی خود رادر دهه ۱۳۶۰در تئاتر مشهد با مرحوم حسن حامد شروع کرد، در این دوران او تماما نقش های غیرکمیک بازی کرد و این همکاری تا فوت حسن حامد در سال ۱۳۷۱ ادامه داشت. درسال ۱۳۷۳ با مجموعه «ساعت خوش» به کارگردانی مهران مدیری در کنار بازیگرانی چون رضا شفیعی جم، نصرا… رادش، ارژنگ امیرفضلی و نادر سلیمانی کارهای کمدی خود رادر تلویزیون آغاز کرد. در سال ۱۳۷۷ به همراه مجید صالحی و یوسف تیموری در گروه کودک و نوجوان شبکه یک تلویزیون، مجموعه«مجید دلبندم» و در سال ۱۳۷۹ مجموعه «قطار ابدی» را عرضه کرد و از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۲ مجموعه های سیب خنده، ستاره ها، کوچه اقاقیا را ماهرانه جلوی دوربین برد. در سال ۱۳۸۳ وارد عرصه تولید سریال های مناسبتی ماه رمضان شد و سریال «خانه به دوش» را ساخت. پس از آن در سال ۱۳۸۴ مجموعه «متهم گریخت» را به نویسندگی سعید آقاخانی، کارگردانی کرد. او همچنین در فیلم های سینمایی «هوو» و «تیغ زن» هر دو ساخته علیرضا داودنژاد بازی کرد و پس از آن در فیلم سینمایی «کلاهی برای باران» ساخته مسعود نوابی به ایفای نقش پرداخت. دیگر ساخته وی سریالی به نام ترش و شیرین بود که در نوروز ۱۳۸۶ از شبکه سوم تلویزیون ایران پخش شد. او همچنین در ماه رمضان سال ۸۷ با مجموعه تلویزیونی «بزنگاه» به خانه های مردم آمد و توانست طرفداران زیادی را جذب خود کند. عطاران دو خواهر بزرگ تر از خود دارد.  او در سال ۱۳۷۳ ازدواج کرد. همسر عطاران فریده فرامرزی نام دارد که برای بازی در فیلم «صندلی خالی» سامان استرکی نامزد دریافت سیمرغ بلورین نقش مکمل زن جشنواره فجر شده است. با مرد طناز سینمای ایران به گفتگو نشستیم.

پرکاری
طی یک سال اخیر شاهد حضور چشمگیر و پررنگ رضا عطاران بر پرده نقره ای سینما بوده ایم. از نیش زنبور که با فروش میلیاردی همراه بود بگیرید تا «ورود آقایان ممنوع»، عطاران در این باره می گوید:
«وقتی در تلویزیون فعالیت می کردم، هر سریال حدود هفت، هشت ماه وقتم را می گرفت و به خاطر همین مشغله، پیشنهاد کار زیاد داده نمی شد و اگر هم پیشنهادی بود نمی توانستم قبول کنم.
اما الان چون در تلویزیون فعالیت نمی کنم وقت آزاد تری دارم و بازیگری این وقت آزاد را پر می کند. فکر می کنم تعداد کارهایی که در این مدت در آنها بازی کردم زیاد بود و به همین دلیل تصمیم گرفته ام مدتی به خودم استراحت دهم.»
او در ادامه می گوید: «ان شاءا… در آینده کارگردانی در سینما را هم تجربه خواهم کرد. تا اینجا همه کارهایی را که انجام داده ام از روی احساس و دل به سراغشان رفته ام و منتظرم، این حس در من به وجود بیاید که باید در زمینه کارگردانی سینما هم فعالیت کنم، تا آن زمان وارد این حیطه نمی شوم.»
ورود آقایان ممنوع
یکی از آخرین کارهایی که آقای طنز ایران در آن جلوی دوربین رفت فیلمی به کارگردانی «رامبد جوان» بود. فیلمی کمدی که به مسایل مربوط به یک دبیرستان دخترانه می پردازد و طبق شنیده ها در این فیلم چهره ای متفاوت از عطاران را شاهد خواهیم بود. عطاران می گوید:«فیلم ورود آقایان ممنوع به کارگردانی رامبد جوان یکی از بهترین کارهایی است که تا به حال بازی کرده ام. کارهای اخیرم را سعی کرده ام با وسواس و دقت بیشتری انتخاب کنم و کار رامبد را هم به دلیل متن خوب پیمان قاسم خانی و حضور رامبد جوان به عنوان کارگردان پذیرفتم، با آن چیزی که من در طول فیلمبرداری این کار شاهد بودم، فکر می کنم یکی از بهترین کارهای چند سال اخیر خواهد بود.»
خانواده خوشبخت
رضا عطاران و فریده فرامرزی زوج خوشبخت و البته هنرمندی هستند که از سال ۷۳ تصمیم گرفتند زیر یک سقف به زندگی ادامه دهند. شاید برایتان جالب باشد تعریف بازیگر خوب و با اخلاق کشورمان را در مورد خوشبختی بدانید:
«هر چه قدر که در زندگی پیش می روم احساس می کنم هر اندازه ازخودگذشتگی بیشتر باشد، تو بتوانی مسایلی را که به نظرت چیزهای خوبی نیست، تحمل کنی، هم خودت از زندگی بیشتر لذت می بری و هم اطرافیان و خانواده ات از زندگی در کنار تو خوشحال و راضی اند. پول چیز خوبی است اما به خوشبختی ربطی ندارد و به تنهایی نمی تواند ضامن خوشبختی خانواده باشد. قصه خوشبختی ما هم، این چنین بود.»

علاقه به موسیقی
هر کس که کار های عطاران را دنبال می کند می داند که او به موسیقی و خوانندگی هم علاقه دارد. صدایی که پر از صمیمیت است و خیلی خوب می توانی با آن ارتباط برقرار کنی. از او در مورد علاقه اش به موسیقی می پرسم که درجواب می گوید: «کارهایی که در زمینه موسیقی انجام داده ام را نمی توان به حساب دانش موسیقی من گذاشت، بلکه شاید می توان علاقه ام به موسیقی را دلیل این کارها دانست. در آن زمان که خوانده ام، احساس کرده ام. چیزی که قرار است خوانده شود، خیلی به درجه کیفی صدا و درست خواندن مرتبط نیست و بیشتر احساس است که باید برانگیخته شود. مثل سریال «متهم گریخت» که با آقای مدرس خواندیم و یا ترانه «کوچه اقاقیا»، که خودم خیلی آن را دوست دارم. شما وقتی این ترانه ها را گوش می دهید، شاید صدای من خیلی فالش باشد، اما چون صمیمیت در کار دیده می شود، کسی احساس نمی کند که دارد صدای بدی می شنود.»

طنز سینمایی
این روزها بحث بر سر فیلم های سینمایی طنز  بسیار داغ است و عده ای مخالف تولید انبوه این فیلم ها در سینمای ایران هستند.
از عطاران که خود یکی از ارکان طنز در ایران به شمار می رود سوال می کنم که چه عواملی در سینمای طنز موثر ند که در جوابی کوتاه می گوید: «مشکل طنز در سینما به مسایل مختلفی بستگی دارد. متن، بازیگری، کارگردانی و… به خوب شدن یک کار طنز کمک می کند و نباید به طور خاص به یکی از این مسایل توجه کرد. مسایل فنی مثل فیلمبرداری، هم در خوب شدن یک کار طنز موثر است.»
علی صادقی
علی صادقی یکی از بازیگران ثابت کارهای عطاران است، عطاران می گوید: علی خیلی بچه خوبی است و روحیه طنازی دارد که این روحیه به کار او هم منتقل می شود و اگر یک جمله را صد نفر بگویند علی یک جوری آن را ادا می کند که از همه جالب تر می شود با این که تلاشی هم نمی کند، دلیل اصلی حضور او در کارهای من، همین موضوع است.
از احمد پورمخبر تا حلیمه سعیدی
رضا عطاران چهره های زیادی را به جامعه بازیگری معرفی کرده است. از احمد پورمخبر بگیرید تا حلیمه سعیدی(سوری خانم) که این روزها کارشان هم خوب در سینما و تلویزیون گرفته است و شاید به نوعی موفقیت خود را مدیون عطاران هستند. عطاران در این مورد می گوید: «ایده از قبل برنامه ریزی شده ای برای معرفی بازیگران جدید ندارم. در کار و بر اساس شخصیت هایی که در فیلمنامه حضور دارند از آدم هایی که احساس می کنم به آن شخصیت ها نزدیک هستند و همچنین به انسان های معمولی نزدیک ترند، استفاده می کنم، ولی متاسفانه از این آدم ها یک جاهایی استفاده می شود که زیاد مناسب نیست، فقط به این دلیل که مورد توجه مردم قرار گرفته اند از آنها استفاده می شود و در نهایت نتیجه خوبی هم نخواهد داشت.
از لابه لای حرف ها:
نقشم در «ازما بهترون» نیمه جدی و نیمه کمدی است. فیلمی که در آن بازی می کنم هم کمدی است و هم ترسناک.
وقتی خودم بازیگرم به کارگردان مشورت می دهم. اما سعی می کنم جایگاه کلی کارگردانی فیلم به هم نخورد. این که یک کارگردان احساس کند، فیلم متعلق به خودش است، خیلی مهم است.
مردم ترکیب من و رضا کیانیان را دوست داشتند. ترکیب بازیگران خیلی مهم است. مثلا در فیلم توفیق اجباری (لطیفی) ترکیب من و محمدرضا گلزار خوب بود و جواب داد.
از او می پرسم دوست دارید با چه بازیگرانی همبازی شوید. او پاسخ می دهد: بستگی به جنس متن دارد و این که شخصیت چه سنی داشته باشد. نمی توانم از فرد خاصی نام ببرم.
عطاران در مورد مردم می گوید: من در ارتباط با مردم مشکلی ندارم. چون خودم را جای آنها می گذارم. من خودم دوست داشتم از خسرو شکیبایی عکس و امضا داشته باشم. این اصلا چیز بدی نیست.